Ustavni sud Republike Srpske, na osnovu člana 115. Ustava Republike Srpske, člana 37. stav 1. tačka a) i člana 61. stav 1. tačka d) Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske («Službeni glasnik Republike Srpske» br. 104/11 i 92/12), na sjednici održanoj 28. februara 2024. godine, d o n i o j e
R J E Š E Nj E
Ne prihvata se inicijativa za pokretanje postupka za ocjenjivanje ustavnosti Posebnih uslova za kolektivno osiguranje korisnika kredita - prečišćeni tekst, broj: UO-22/2015 od 12. februara 2015. godine, koje je donio Upravni odbor akcionarskog društva za osiguranje „Drina osiguranje“ Milići.
O b r a z l o ž e nj e
Drago Ćosović iz Bijeljine zastupan po punomoćniku Igoru Ostojiću, advokatu iz Bijeljine dao je Ustavnom sudu Republike Srpske inicijativu za pokretanje postupka za ocjenjivanje ustavnosti Posebnih uslova za kolektivno osiguranje korisnika kredita, broj: UO - 22/2015 od 12. februara 2015. godine, koje je donio Upravni odbor akcionarskog društva za osiguranje „Drina osiguranje“ Milići. U inicijativi se navodi da je odredbom člana 22. ovog akta propisano da Posebni uslovi za kolektivno osiguranje korisnika kredita stupaju na snagu danom donošenja, što je nesaglasno sa članom 109. stav 1. Ustava Republike Srpske, koji utvrđuje da zakoni, drugi propisi i opšti akti stupaju na snagu najranije osmog dana od dana objavljivanja, osim ako iz naročito opravdanih razloga nije predviđeno da ranije stupe na snagu. Inicijativom se predlaže da Ustavni sud donese odluku kojom se utvrđuje da osporeni Posebni uslovi za kolektivno osiguranje korisnika kredita u cjelini nisu važeći pravni akt, odnosno da se, kako je navedeno, radi o neustavnom pravnom aktu sa formalnog aspekta, koji nije i ne može proizvoditi bilo kakve pravne posljedice.
Posebne uslove za kolektivno osiguranje korisnika kredita - prečišćeni tekst, broj: UO-22/2015 od 12. februara 2015. godine, donio je Upravni odbor akcionarskog društva za osiguranje „Drina osiguranje“ Milići, na osnovu člana 49. Statuta. Članom 22. ovog akta, u dijelu koji je osporen inicijativom, propisano je da ovi Posebni uslovi za kolektivno osiguranje korisnika kredita stupaju na snagu danom donošenja, a primjenjuju se počev od 12. juna 2014. godine.
Prema odredbi člana 115. Ustava, Ustavni sud odlučuje o saglasnosti zakona, drugih propisa i opštih pravnih akata sa Ustavom, te o saglasnosti propisa i opštih akata sa zakonom.
Analizirajući pravnu prirodu osporenih Posebnih uslova za kolektivno osiguranje korisnika kredita Ustavni sud je utvrdio da ne sadrže opšte obavezujuće norme, već da isti, kako bi važili i kako bi se primjenjivali, moraju biti dio konkretnog ugovornog odnosa. Naime, po ocjeni Suda ovo nije opšti pravni akt, već u smislu člana 115. Ustava Republike Srpske specifični interni akt koji djeluje obavezujuće prema njihovom donosiocu, a u odnosu na treća lica ovaj akt djeluje kao svojevrsna „ponuda“ jedne ugovorne strane koja sadrži konkretizovane uslove za pružanje i korišćenje usluge kolektivnog osiguranja korisnika kredita i sastavni je dio ugovora o osiguranju, koji ugovarač osiguranja zaključuje sa „Drina osiguranjem“ a.d. Milići. Posebni uslovi za kolektivno osiguranje korisnika kredita, koje je donijela „Drina osiguranje“ a.d. Milići ne stvaraju, ne mijenjaju, te ne ukidaju pravne odnose opšteg karaktera, već, u skladu sa poslovnom politikom tog akcionarskog društva, utvrđuju posebne uslove pod kojima se potencijalnim korisnicima kredita nudi zaključenje ugovora o kolektivnom osiguranju kredita sa ovim akcionarskim društvom. Dakle, navedeni akt ne predstavlja pravni akt kojim se propisuju pravila ponašanja za neodređeni broj subjekata i neodređeni broj slučajeva, već je to interni akt jednog tačno određenog pravnog subjekta, odnosno konkretnog poslodavca.
Imajući u vidu da se navedeni uslovi primjenjuju isljučivo na osnovu sporazuma stranaka, te da, bez obzira na naziv i formu, nemaju karakter opšteg pravnog akta, Sud je, na osnovu člana 37. stav 1. tačka a) Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 104/11 i 92/12), odlučio da zbog nenadležnosti ne prihvati inicijativu.
Na osnovu izloženog Sud je odlučio kao u izreci ovog rješenja.
Ovo rješenje Ustavni sud je donio u sastavu: predsjednik Suda mr Džerard Selman i sudije: Vojin Bojanić, Svetlana Brković, Amor Bukić, Zlatko Kulenović, prof. dr Ivanka Marković, prof. dr Darko Radić i akademik prof. dr Snežana Savić.
PREDSJEDNIK
USTAVNOG SUDA
Mr Džerard Selman
Broj: U-22/23
28. februar 2024. godine