Ustavni sud Republike Srpske, na osnovu člana 115. Ustava Republike Srpske, člana 40. stav 5, člana 60. stav 1. tačka a) i člana 61. stav 1. tačka d) Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 104/11 i 92/12), na sjednici održanoj 25. juna 2025. godine, d o n i o j e
O D L U K U
Utvrđuje se da tač. I i II Odluke kojom se utvrđuje visina naknade za polaganje advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske i način utroška tih sredstava, broj IO-23-05-08/2024 od 23. maja 2024. godine nisu u saglasnosti sa Ustavom Republike Srpske.
Ne prihvata se inicijativa za pokretanje postupka za ocjenjivanje saglasnosti Odluke kojom se utvrđuje visina naknade za polaganje advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske i način utroška tih sredstava, broj IO-23-05-08/2024 od 23. maja 2024. godine sa članom 246. stav 2. Statuta Advokatske komore Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 64/23).
O b r a z l o ž e nj e
Ognjen Bodiroga iz Foče dao je Ustavnom sudu Republike Srpske inicijativu za pokretanje postupka za ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti Odluke kojom se utvrđuje visina naknade za polaganje advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske i način utroška tih sredstava koju je pod brojem: IO-23-05-08/2024 donio Izvršni odbor Advokatske komore Republike Srpske na sjednici održanoj 23. maja 2024. godine. Iz navoda inicijative i njenog obrazloženja proizlazi da se istom, u suštini, osporavaju odredbe tač. I i II navedene odluke, i to u odnosu na čl. 10, 33. i 108. stav 2. Ustava, te član 112. Zakona o advokaturi Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 80/15). Ocjena osporene odluke je tražena i u odnosu na član 246. stav 2. Statuta Advokatske komore Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 64/23). Obrazlažući navedeno davalac inicijative ističe, prije svega, da je osporenom odlukom određena naknada za polaganje advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske u iznosu od 2.057,50 KM po kandidatu, izuzev za kandidate koji su najmanje tri godine u svojstvu pripravnika i/ili stručnog saradnika za pravne poslove obavljali pravne poslove u advokatskoj kancelariji advokata koji je upisan u Imenik advokata Advokatske komore Republike Srpske, kojim je određena naknada u iznosu od 597,50 KM po kandidatu, te ukazuje na prethodnu odluku Advokatske komore Republike Srpske kojom su bili određeni troškovi polaganja advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske u iznosu od 597,50 KM, po pojedinom kandidatu i u vezi s tim iznosi mišljenje da je osporenom odlukom „visina naknade za polaganje advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske povećana za 1.460 KM što je povećanje oko 350%“. Nadalje, davalac inicijative ističe da osporenom odlukom nije u potpunosti definisan iznos utroška sredstava s obzirom na to da je od ukupnog iznosa od 2.057,50 KM definisan samo utrošak od 260 KM (troškovi članova i sekretara Komisije), dok se za preostali iznos od 1.797,50 KM ne zna na koji će način biti utrošen, odnosno da je taj iznos „povećan paušalno i po nečijem nahođenju“. Uz to, po mišljenju davaoca inicijative osporeno propisivanje stavlja u povoljniji položaj kandidate koji su najmanje tri godine u svojstvu pripravnika i/ili stručnog saradnika za pravne poslove obavljali pravne poslove u advokatskoj kancelariji advokata koji je upisan u Imenik advokata Advokatske komore Republike Srpske jer im određuje znatno nižu cijenu naknade za advokatski ispit u odnosu na druge kandidate. Na kraju, davalac inicijative navodi da osporenom odlukom nije stavljena van snage prethodna Odluka o visini troškova polaganja advokatskog ispita broj IO-20-01-04/2018 od 27. januara 2018. godine, sa njenom izmjenom broj IO-04-03-03/23 od 4. marta 2023. godine.
U odgovoru Advokatske komore Republike Srpske na navode iz inicijative ističe se, prije svega, da je osporena odluka utemeljena na stručnoj i preciznoj finansijskoj analizi troškova polaganja advokatskog ispita koju su definisali finansijski organi Komore, te da je u obrazloženju ove odluke jasno navedeno da je Advokatska komore Republike Srpske u svom redovnom poslovanju, kao i prilikom izrade finansijskog plana vršila analizu troškova redovnog poslovanja kada je utvrđeno da je u proteklom periodu došlo do značajnog povećanja troškova poslovanja, a koji su posljedica inflacije, odnosno povećanja cijene koštanja dobara i usluga u raznim oblastima, sa objašnjenjem u čemu se sastoji to povećanje. U tom smislu je, kako se dalje navodi, Advokatska komora Republike Srpske sa jedne strane stavila strukturu troškova, koja se u predmetnom slučaju odnosi na troškove naknade članovima Komisije za polaganje advokatskog ispita po kandidatu, putne troškove i troškove smještaja za članove Komisije za polaganje advokatskog ispita koji imaju prebivalište van mjesta održavanja polaganja advokatskog ispita, raznovrsne materijalne troškove koji prate organizaciju polaganja advokatskog ispita, dok je sa druge strane stavila evidentno povećanje iznosa navedenih troškova u proteklom periodu, a koji troškovi padaju na teret Advokatske komore Republike Srpske. U odgovoru se, takođe, tvrdi da osporena odluka nema za cilj onemogućavanje bilo kojeg kandidata u podnošenju zahtjeva za polaganje advokatskog ispita, a slijedom toga ni diskriminaciju kandidata koji nisu tri godine i više u svojstvu pripravnika i/ili stručnog saradnika za pravne poslove obavljali pravne poslove u advokatskoj kancelariji advokata koji je upisan u Imenik advokata Advokatske komore Republike Srpske, već naprotiv, podizanje svijesti budućih kandidata za upis u Imenik advokata o značaju i dignitetu advokatske profesije. Izvršni odbor je, kako se dalje navodi u odgovoru, cijenio da je pravično utvrditi finansijske olakšice za stručne saradnike za pravne poslove i advokatske pripravnike koji obavljaju pravne poslove u advokatskoj kancelariji advokata koji je upisan u Imenik advokata Advokatske komore Republike Srpske s obzirom na to da isti kroz izvršavanje obaveza plaćanja članarine doprinose finansijskom poslovanju i finansijskoj stabilnosti Advokatske komore Republike Srpske. Zaključno, u odgovoru se navodi da je osporena odluka donesena u skladu sa pravilima za izradu zakona i drugih propisa Republike Srpske, s obzirom na to da je u tački IV navedeno da ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja na oglasnoj tabli Advokatske komore Republike Srpske, kako i nalažu pravila nomotehnike za izradu zakona i podzakonskih akata, dok je u obrazloženju predmetne odluke navedeno da su Odlukom Izvršnog odbora broj IO-23-05-02/2024 od 23. maja 2024. godine stavljene van snage Odluka Izvršnog odbora o visini troškova polaganja advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske broj IO-27-01-04/2018 od 27. januara 2018. godine i Odluka Izvršnog odbora o izmjeni Odluke o visini troškova polaganja advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske broj IO-04-03-03/2023 od 4. marta 2023. godine. Na osnovu izloženog u odgovoru se predlaže da Sud ne prihvati inicijativu.
Osporenu odluku kojom se utvrđuje visina naknade za polaganje advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske i način utroška tih sredstava, broj IO-23-05-08/2024 donio je Izvršni odbor Advokatske komore Republike Srpske, na sjednici održanoj 23. maja 2024. godine, pozivajući se na član 85. stav 1. tač. 12. i 16. i član 96. stav 3. Zakona o advokaturi Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 80/15), te član 27. stav 2. tačka 16. u vezi sa članom 250. stav 3. Statuta Advokatske komore Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 64/23). Ovom odlukom određuje se naknada za polaganje ispita Advokatske komore Republike Srpske, u iznosu od 2.057,50 KM, po kandidatu, izuzev kandidata navedenih u tački II (tačka I), da se određuje naknada za polaganje ispita Advokatske komore Republike Srpske za kandidate koji su najmanje tri godine u svojstvu pripravnika i/ili stručnog saradnika za pravne poslove obavljali pravne poslove u advokatskoj kancelariji advokata koji je upisan u Imenik advokata Advokatske komore Republike Srpske, u iznosu od 597,50 KM, po kandidatu (tačka II), da se određuje iznos naknade članovima Komisije za polaganje advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske u visini od 80 KM, po kandidatu (tačka III), da se određuje iznos naknade sekretaru Komisije za polaganje advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske u visini od 20 KM, po kandidatu (tačka IV), da se polaganje advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske organizuje u sjedištu Advokatske komore Republike Srpske u dva ispitna termina, u prvom terminu najkasnije do 1. jula tekuće godine i drugom terminu najkasnije do 31. decembra tekuće godine ili ako Izvršni odbor Advokatske komore Republike Srpske donese drugačiju odluku (tačka V), te da odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja na oglasnoj tabli Advokatske komore Republike Srpske (tačka VI).
Odredbama Ustava Republike Srpske na koje ukazuje davalac inicijative utvrđeno je: da su građani Republike ravnopravni u slobodama, pravima i dužnostima, jednaki su pred zakonom i uživaju istu pravnu zaštitu bez obzira na rasu, pol, jezik, nacionalnu pripadnost, vjeroispovijest, socijalno porijeklo, rođenje, obrazovanje, imovno stanje, političko i drugo uvjerenje, društveni položaj ili drugo lično svojstvo (član 10), da građani imaju pravo da učestvuju u obavljanju javnih poslova i da pod jednakim uslovima budu primljeni u javnu službu (član 33), te da propisi i drugi opšti akti moraju biti u saglasnosti sa zakonom (član 108. stav 2).
U drugim odredbama koje su od značaja za ocjenjivanje osnovanosti navoda davaoca inicijative, Ustav utvrđuje: da je svako slobodan u izboru zanimanja i zaposlenja i pod jednakim uslovima su mu dostupni radno mjesto i funkcija (član 39. stav 3), da Republika uređuje i obezbjeđuje, pored ostalog, ostvarivanje i zaštitu ljudskih prava i sloboda, kao i druge odnose od interesa za Republiku u skladu sa zakonom (tač. 5. i 18. Amandmana XXXII na Ustav Republike Srpske kojim je zamijenjen član 68. Ustava), te da se organizacija i rad advokature uređuju zakonom (član 131. stav 2).
Članom 112. Zakona o advokaturi Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 80/15), u odnosu na koji je osporena zakonitost Odluke kojom se utvrđuje visina naknade za polaganje advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske i način utroška tih sredstava, broj IO-23-05-08/2024 od 23. maja 2024. godine, propisano je da se program advokatskog ispita, izdavanje uvjerenja o položenom ispitu, način formiranja komisije za polaganje advokatskog ispita, izbor članova, način rada i odlučivanja komisije propisuju Statutom i drugim aktima Advokatske komore.
Odredbama Zakona o advokaturi Republike Srpske, na osnovu kojih je donesen ovaj pravni akt, propisano je da Advokatska komora donosi program i uređenje, organizaciju i način polaganja advokatskog ispita, te određuje i druge finansijske i druge obaveze prema Advokatskoj komori (član 85. stav 1. tač. 12. i 16) i da visinu članarine, troškova upisa i druge finansijske obaveze utvrđuje organ Advokatske komore određen Statutom Advokatske komore (član 96. stav 3). Pored toga, u drugim odredbama ovog zakona koje su od značaja za ocjenu osporene odluke propisano je: članom 1. da se ovim zakonom uređuju advokatska služba, uslovi za bavljenje advokaturom, oblici rada advokata, prava, obaveze i odgovornost advokata, advokatskih stručnih saradnika za pravne poslove i advokatskih pripravnika i organizacija i rad Advokatske komore Republike Srpske; članom 2. stav 2. da se samostalnost i nezavisnost advokature ostvaruje, pored ostalog: organizovanjem advokata u Advokatsku komoru kao samostalnu i nezavisnu organizaciju advokata u Republici Srpskoj (tačka 3), donošenjem opštih akata Advokatske komore (tačka 4), odlučivanjem o prijemu u advokaturu, o odgovornosti advokata i prestanku prava na bavljenje advokaturom (tačka 5) i donošenjem statuta i drugih opštih akata Advokatske komore (tačka 6); članom 4. da je kandidat lice koje je podnijelo zahtjev Advokatskoj komori za upis u imenik advokata, sve dok nije upisano u imenik advokata i položilo advokatsku zakletvu (tačka 2), da je stručni saradnik za pravne poslove diplomirani pravnik koji je položio pravosudni ispit, koji je sa advokatom ili zajedničkom advokatskom kancelarijom ili advokatskim ortačkim društvom, kao poslodavcem, zasnovao radni odnos radi obavljanja pravnih poslova iz djelatnosti poslodavca, a radi dodatnog stručnog osposobljavanja za rad u advokaturi ili pravosuđu i koji je upisan u imenik advokatskih stručnih saradnika za pravne poslove Advokatske komore (tačka 18), da je imenik stručnih saradnika za pravne poslove imenik Advokatske komore u kojem su upisani stručni saradnici za pravne poslove (tačka 19), da je advokatski pripravnik diplomirani pravnik koji se obavljanjem pripravničkog staža kod advokata ili u zajedničkoj advokatskoj kancelariji ili advokatskom ortačkom društvu osposobljava za rad u advokaturi i pravosuđu i koji je upisan u imenik advokatskih pripravnika Advokatske komore (tačka 20), da je imenik advokatskih pripravnika imenik Advokatske komore u koji su upisani advokatski pripravnici (tačka 21), da je advokatski ispit ispit provjere poznavanja domaćih i međunarodnih propisa i pravnih akata koji se odnose na advokaturu; članom 5. da se pravo na bavljenje advokaturom stiče upisom u imenik advokata i polaganjem advokatske zakletve (stav 1), te da se postupak za ostvarivanje prava na bavljenje advokaturom pokreće zahtjevom kandidata za upis u imenik advokata, koji se podnosi Advokatskoj komori (stav 2); članom 6. da pravo upisa u imenik advokata ima lice koje je, između ostalog, položilo advokatski ispit u Republici Srpskoj (tačka 4); članom 7. da je uz zahtjev za upis u imenik advokata kandidat dužan da dostavi dokaze i podatke o ispunjavanju uslova iz člana 6. stav 1. tač. 1) do 12) ovog zakona, osim tač. 7), 11) i 12) (stav 1); članom 67. da stručni saradnik za pravne poslove može početi da izvršava poslove u okviru ovlašćenja dobijenih od poslodavca: advokata, zajedničke advokatske kancelarije ili advokatskog ortačkog društva, ako je sa njim zaključio ugovor o radu i ako je upisan u imenik stručnih saradnika; članom 73. da po prestanku radnog odnosa stručnog saradnika, nadležni organ Advokatske komore donosi rješenje o njegovom brisanju iz imenika stručnih saradnika Advokatske komore; članom 76. stav 1. da upisom kandidata za advokatskog pripravnika u Imenik advokatskih pripravnika kandidat stiče status, prava i obaveze advokatskog pripravnika; članom 81. da advokatskom pripravniku prestaje status pripravnika kada položi pravosudni ispit (stav 1), da advokatskom pripravniku prestaje status pripravnika ako ne položi pravosudni ispit ni poslije dvije godine od sticanja prava na polaganje (stav 2), da poslije sticanja uslova iz stava 1. ovog člana ili isteka roka iz stava 2. ovog člana Advokatska komora donosi rješenje o brisanju advokatskog pripravnika iz imenika advokatskih pripravnika (stav 3), članom 83. da je Advokatska komora samostalna i nezavisna profesionalna organizacija advokata, osnovana u skladu sa zakonom i Statutom Advokatske komore, koja je nadležna za vršenje javnih ovlašćenja i obavljanje poslova od opšteg interesa, u skladu sa ovim zakonom i Statutom Advokatske komore (stav 1); članom 84. da je sjedište Advokatske komore u Banjaluci; članom 87. da se organizacija, nadležnost, sastav, način izbora, prava i dužnosti organa Advokatske komore uređuju Statutom i drugim opštim aktima Advokatske komore (stav 2); članom 90. da je Izvršni odbor Advokatske komore izvršni organ Advokatske komore čiji se nadležnost i sastav uređuju Statutom Advokatske komore; članom 94. da Statut i drugi opšti akti Advokatske komore moraju biti u saglasnosti sa ovim zakonom (stav 1); članom 111. da se advokatski ispit sastoji od provjere poznavanja domaćih i međunarodnih propisa i pravnih akata koji se odnose na advokaturu (stav 1), te da pravo na polaganje advokatskog ispita ima kandidat za upis u imenik advokata i ako ispunjava uslove iz člana 6. stav 1. ovog zakona, kao i da se advokatski ispit polaže pred komisijom za advokatski ispit (stav 2).
Prilikom razmatranja osnovanosti navoda davaoca inicijative Sud je imao u vidu i Statut Advokatske komore Republike Srpske (“Službeni glasnik Republike Srpske” br. 34/16 i 64/23) kojim je, između ostalog, propisano: član 10. da Advokatska komora Republike Srpske, pored javnih ovlašćenja iz člana 85. i drugih poslova iz člana 86. Zakona o advokaturi Republike Srpske, organizuje i sprovodi advokatski ispit i vodi jedinstvenu evidenciju o položenom advokatskom ispitu (tačka 7); član 27. da je Izvršni odbor Advokatske komore Republike Srpske izvršni organ Advokatske komore Republike Srpske koji vrši prava i dužnosti utvrđene ovim statutom (stav 1), da Izvršni odbor Advokatske komore Republike Srpske utvrđuje naknadu za polaganje advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske i način utroška tih sredstava (stav 2. tačka 16); član 195. da se status stručnog saradnika za pravne poslove stiče upisom u Imenik stručnih saradnika za pravne poslove Advokatske komore Republike Srpske (stav 1); član 204. da se upisom kandidata za advokatskog pripravnika u Imenik advokatskih pripravnika Advokatske komore Republike Srpske stiču status, prava i obaveze advokatskih pripravnika (stav 1); član 243. da je polaganje advokatskog ispita obaveza kandidata za upis u Imenik advokata Advokatske komore Republike Srpske prije odlučivanja o upisu u Imenik advokata Advokatske komore Republike Srpske (stav 1), da se advokatski ispit sastoji iz provjere znanja Zakona o advokaturi Republike Srpske, Kodeksa etike advokata Advokatske komore Republike Srpske, Tarife o nagradi i naknadi troškova za rad advokata Advokatske komore Republike Srpske i drugih opštih akata Advokatske komore Republike Srpske, kao i poznavanja međunarodnih propisa koji se odnose na advokatsku profesiju (stav 2); član 244. da se advokatski ispit Advokatske komore Republike Srpske polaže pred Komisijom za polaganje advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske (stav 1), da se Komisija za polaganje advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske sastoji od predsjednika i pet članova (stav 2); član 246. da je kandidat koji polaže advokatski ispit Advokatske komore Republike Srpske obavezan da Advokatskoj komori Republike Srpske plati naknadu za polaganje advokatskog ispita (stav 1), da se visina naknade za polaganje advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske utvrđuje na osnovu proračuna o visini troškova za pripremu i organizovanje ispita, rad ispitivača i izdavanja Uvjerenja o položenom advokatskom ispitu Advokatske komore Republike Srpske (stav 2); član 250. da su izvori finansiranja Advokatske komore Republike Srpske: 1) članarina, 2) upisnina u imenike Advokatske komore Republike Srpske, 3) naknada za polaganje advokatskog ispita, 4) drugi prihodi (stav 1).
Polazeći od navedenog nesporno je da je Advokatska komora Republike Srpske, odnosno njen Izvršni odbor, bio ovlašćen da ovim opštim aktom (osporenom odlukom) odredi visinu naknade za polaganje advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske i način utroška tih sredstava.
Međutim, po ocjeni Suda, određivanjem različitih iznosa ove naknade za kandidate koji su najmanje tri godine u svojstvu pripravnika i/ili stručnog saradnika za pravne poslove obavljali pravne poslove u advokatskoj kancelariji advokata koji je upisan u Imenik advokata Advokatske komore Republike Srpske, sa jedne strane, i za sve ostale kandidate za polaganje advokatskog ispita, sa druge strane, kao što je to učinjeno tač. I i II osporene odluke, krši se načelo ravnopravnosti i jednakosti iz člana 10. Ustava. Naime, članom 4. tačka 2. Zakona o advokaturi Republike Srpske je propisano da je kandidat lice koje je podnijelo zahtjev Advokatskoj komori za upis u imenik advokata, sve dok nije upisano u imenik advokata i položilo advokatsku zakletvu, a članom 5. stav 2. istog zakona da se postupak za ostvarivanje prava na bavljenje advokaturom pokreće zahtjevom kandidata za upis u imenik advokata, koji se podnosi Advokatskoj komori. Istim zakonom je, takođe, propisano da je položen advokatski ispit u Republici Srpskoj jedan od uslova za upis u imenik advokata (član 6. tačka 4), kao i da se ovaj ispit polaže pred komisijom za advokatski ispit, a sastoji se od provjere poznavanja domaćih i međunarodnih propisa i pravnih akata koji se odnose na advokaturu (član 111). Dakle, Zakon o advokaturi Republike Srpske ne pravi razliku između kandidata za upis u imenik advokata, odnosno propisuje da svi kandidati moraju da ispune iste uslove iz člana 6. Zakona. Uz to, iz odredaba ovog zakona koje propisuju prava, obaveze i odgovornosti stručnih saradnika za pravne poslove i advokatskih pripravnika (čl. 67. do 82) ne proizlazi da se stručni saradnici za pravne poslove i advokatski pripravnici koji su već upisani u imenik stručnih saradnika, odnosno advokatskih pripravnika i imaju status člana advokatske komore nalaze u drugačijem položaju koji bi opravdao različito postupanje u odnosu na ostale stručne saradnike, ali i druge kandidate ne samo prilikom upisa u imenik advokata, nego i prilikom polaganja advokatskog ispita budući da je položen advokatski ispit jedan od uslova za upis u imenik advokata. Imajući u vidu navedeno, Sud je ocijenio da su određivanjem znatno nižeg iznosa naknade za polaganje advokatskog ispita kandidatima koji su najmanje tri godine u svojstvu pripravnika i/ili stručnog saradnika za pravne poslove obavljali pravne poslove u advokatskoj kancelariji advokata koji je upisan u Imenik advokata Advokatske komore Republike Srpske ovi kandidati stavljeni u povoljniji položaj u odnosu na sve druge kandidate za polaganje ovog ispita, koji su istovremeno dovedeni u neravnopravan položaj. Po ocjeni Suda, razlozi koje Advokatska komora Republike Srpske navodi u odgovoru - da advokatski stručni saradnici i advokatski pripravnici kroz izvršavanje obaveze plaćanja članarine doprinose finansijskom poslovanju i finansijskoj stabilnosti Advokatske komore Republike Srpske i da aktivno učestvuju u radu Komore (pomažu pri organizovanju i održavanju raznih seminara i edukacija, organizovanju Dana advokature Republike Srpske i drugih svečanih manifestacija), ne predstavljaju dovoljan osnov za određivanje različitih iznosa naknade za polaganje advokatskog ispita, niti daju pravo Advokatskoj komori da odredi drugačiji, znatno niži iznos naknade za polaganje advokatskog ispita za navedena lica samo zbog toga što dolaze iz advokature. Saglasno svemu navedenom Sud je utvrdio da se osporenim tač. I i II Odluke dovode u nejednak položaj lica koja se nalaze u istoj pravnoj situaciji (polaganje advokatskog ispita kao jednog od uslova za upis u imenik advokata), za šta ne postoji razumno opravdanje, čime su ostali kandidati diskriminisani u pravu na bavljenje advokaturom pod istim uslovima.
Ovakvo propisivanje, po ocjeni Suda, nije u saglasnosti ni sa članom 108. stav 1. Ustava, prema kojem zakoni, statuti, drugi propisi i opšti akti moraju biti u saglasnosti sa Ustavom.
S obzirom na ovakvo utvrđenje u pogledu ustavnosti tač. I i II Odluke Sud nije razmatrao navode inicijative o povredi člana 33. Ustava i člana 112. Zakona o advokaturi Republike Srpske na koje ukazuje davalac inicijative.
Sud nije prihvatio inicijativu za ocjenu saglasnosti osporene odluke sa članom 246. stav 2. Statuta Advokatske komore Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 64/23), jer prema članu 115. Ustava nije nadležan za ocjenu međusobne saglasnosti podzakonskih opštih pravnih akata.
Po ocjeni Suda, nisu osnovani navodi davaoca inicijative da osporenom odlukom nije stavljena van snage ranija Odluka o visini troškova polaganja advokatskog ispita Advokatske komore Republike Srpske broj IO-27-01-04/2018 od 27. januara 2018. godine i broj IO-04-03-03/2003 od 4. marta 2023. godine, odnosno da “na pravnoj snazi postoje ili egzistiraju dvije odluke, s obzirom na to da je ranija odluka, iako formalno nije stavljena van snage, prestala da važi stupanjem na snagu osporene odluke, kojom se uređuje ista materija kao i u ranije važećoj odluci.
Cijeneći da je u toku prethodnog postupka pravno stanje potpuno utvrđeno i da prikupljeni podaci pružaju pouzdan osnov za odlučivanje, Sud je, na osnovu člana 40. stav 5. Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske, u ovom predmetu odlučio bez donošenja rješenja o pokretanju postupka.
Na osnovu izloženog Sud je odlučio kao u izreci ove odluke.
Ovu odluku Ustavni sud je donio u sastavu: predsjednik Suda mr Džerard Selman i sudije: Vojin Bojanić, Svetlana Brković, Amor Bukić, Zlatko Kulenović, prof. dr Radomir V. Lukić, prof. dr Ivanka Marković, prof. dr Darko Radić i akademik prof. dr Snežana Savić.
PREDSJEDNIK
USTAVNOG SUDA
Mr Džerard Selman
Broj: U-60/24
25. juni 2025. godine