Ustavni sud Republike Srpske, na osnovu člana 115. Ustava Republike Srpske, člana 40. stav 5.  i  člana 61. stav 1. tačka g) Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ br.  104/11 i 92/12), na sjednici održanoj 27. novembra 2019. godine, d o n i o   j e

RJEŠENjE

        Ne prihvata se inicijativa za ocjenu ustavnosti i zakonitosti člana 3. stav 1. Odluke o komunalnoj naknadi   ("Službeni glasnik Grada Doboj" broj 12/14).

O b r a z l o ž e nj e

         Zoran M. Stokić iz Doboja dao je Ustavnom sudu Republike Srpske inicijativu za pokretanje postupka za ocjenjivanje ustavnosti i zakonitosti člana 3. stav 1. Odluke o komunalnoj naknadi  ("Službeni glasnik Grada Doboj" broj 12/14). Davalac inicijative smatra da osporena odredba navedene odluke nije u saglasnosti sa čl. 22. i 24. Zakona o komunalnim djelatnostima ("Službeni glasnik Republike Srpske" br. 124/11 i 100/17). Obrazlažući navedeno davalac inicijative citira, prije svega,  odredbe člana 3. tačka g), člana 22. stav 1. i  čl.  23. i 24. Zakona o komunalnim djelatnostima, te naglašava da pravo vlasništva može prestati i na druge načine a ne samo propadanjem objekta odnosno nepokretnosti  zbog čega je, po njegovom mišljenju, propisani način prestanka obaveze plaćanja komunalne naknade neprihvatljiv i u suprotnosti sa Zakonom. Smatrajući da je ovakvo propisivanje suprotno pomenutim zakonskim odredbama, predlaže da Sud inicijativu prihvati i provede postupak ocjene ustavnosti i zakonitosti osporene odredbe predmetne odluke.    

         U odgovoru Skupštine Grada Doboj ukazuje se na član 1. i osporenu odredbu člana 3. stav 1. predmetne odluke, te zaključuje da je korišćenje i postojanje objekta uslov za utvrđivanje ove obaveze. Pored toga, navodi se da se iz komunalne naknade finansira djelatnost zajedničke komunalne potrošnje, te da nadležni organ rješenjem utvrđuje obavezu plaćanja ove naknade, koja ne obuhvata individualnu komunalnu potrošnju. Takođe, ističe se da je čl. 2, 4. i 5. predmetne odluke, saglasno čl. 22. i 24. Zakona o komunalnim djelatnostima, određen krug obveznika plaćanja komunalne naknade, kao i mjerila za utvrđivanje visine ove naknade. Na osnovu navedenog smatraju da su navodi iz inicijative neosnovani.

        Odluku o komunalnoj naknadi ("Službeni glasnik Grada Doboj" broj 12/14) donijela je Skupštine Grada Doboj, na osnovu člana 22. Zakona o komunalnim djelatnostima ("Službeni glasnik Republike Srpske" broj 124/11), člana 30. Zakona o lokalnoj samoupravi („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 101/04, 42/05, 118/05 i 98/14) i člana 33. stav 1. tačka 2.  Statuta Grada Doboj ("Službeni glasnik Grada Doboj" br. 9/12 i 3/14). Ovom odlukom uvodi se obaveza plaćanja komunalne naknade za korišćenje objekata i uređaja zajedničke komunalne potrošnje, propisuju osnove i mjerila za određivanje visine komunalne naknade, obračun i rokovi plaćanja ove naknade na području Grada Doboj (član 1). Osporenom odredbom člana 3. stav 1. ove odluke je propisano da obaveza plaćanja komunalne naknade nastaje sa danom izgradnje, ili sticanja u vlasništvo ili sticanja prava korišćenja prostora iz člana 2. ove odluke, a prestaje sa danom prestanka korišćenja objekta – na osnovu konačnog rješenja o rušenju, odnosno rušenjem objekta.

        Ustavom Republike Srpske utvrđeno je da opština preko svojih organa, u skladu sa zakonom, uređuje i obezbjeđuje obavljanje komunalnih djelatnosti (član 102. stav 1. tačka 2), da gradu i opštini pripadaju prihodi utvrđeni zakonom (član 103), kao i da propisi i drugi opšti akti moraju biti u saglasnosti sa zakonom (član 108. stav 2).

        Zakonom o lokalnoj samoupravi ("Službeni glasnik Republike Srpske" br. 101/04, 42/05, 118/05 i 98/13), koji je bio na snazi u vrijeme donošenja osporenog akta, kao i sada važećim Zakonom o lokalnoj samoupravi („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 97/16 i 36/19) je propisano: da je Skupština predstavnički organ, organ odlučivanja i kreiranja politike jedinice lokalne samouprave, koji je, u smislu ovog zakona, nadležan da, između ostalog, donosi odluke o komunalnim taksama i drugim javnim prihodima, kada je ovlašćena zakonom (član 30. stav 1. alineja 9. ranijeg, odnosno član 39. st. 1. i 2. tačka 10. važećeg zakona), te da prihodi i primici jedinice lokalne samouprave uključuju, između ostalog, naknade za korišćenje objekata i uređaja zajedničke komunalne potrošnje (komunalna naknada) (član 65. tačka v) alineja 4. ranijeg, odnosno član 74. tačka 3. podtačka 4. važećeg zakona).

         Zakonom o komunalnim djelatnostima ("Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 124/11 i 100/17) je propisano: da se kao djelatnosti zajedničke komunalne potrošnje, u smislu ovog zakona smatraju: čišćenje javnih površina u naseljenim mjestima, održavanje, uređivanje i opremanje javnih zelenih i rekreacionih površina, održavanje javnih saobraćajnih površina u naseljenim mjestima, odvođenje atmosferskih padavina i drugih voda sa javnih površina, javna rasvjeta u naseljenim mjestima i djelatnost zoohigijene (član 2. tačke k) do nj), koje su definisane kao komunalne usluge i proizvodi koji se mogu definisati i izmjeriti, ali koje nije moguće posebno naplatiti od svakog korisnika komunalne usluge prema količini stvarno izvršene usluge ili korišćenju, te da je korisnik komunalne usluge fizičko lice, preduzetnik, udruženje građana, privredno društvo i druga pravna lica, organi, organizacije i institucije javnih službi koji na zakonit način koriste komunalne proizvode i usluge (član 3. tačka r) i c), da skupština jedinice lokalne samouprave, u skladu sa ovim zakonom, odlukom propisuje obavezu plaćanja komunalne naknade za korišćenje objekata i uređaja zajedničke komunalne potrošnje, kojom se određuju osnovi i mjerila kojima se utvrđuje visina naknade, zavisno od stepena opremljenosti naselja komunalnim objektima i uređajima zajedničke komunalne potrošnje i kvaliteta i standarda komunalnih proizvoda i usluga (član 22), da se komunalna naknada određuje prema jedinici izgrađene korisne površine (m2) za stambeni, poslovni i pomoćni prostor i objekte društvenog standarda (član 23), te da su obveznici naknade iz člana 23. ovog zakona vlasnici stambenog, poslovnog ili drugog prostora, nosioci stanarskog prava, zakupci stambenog, poslovnog ili drugog prostora, odnosno fizička i pravna lica koja su korisnici objekata i uređaja zajedničke komunalne potrošnje (član 24).

         Polazeći od izloženog Sud je ocijenio da nisu osnovani navodi davaoca inicijative da je osporena odredba Odluke o komunalnim djelatnostima u nesaglasnosti sa čl. 22. i 24. Zakona o komunalnim djelatnostima. Prilikom ovakve ocjene Sud je imao u vidu da iz navedenih odredaba Ustava i zakona proizlazi da se prihodi jedinice lokalne samouprave uređuju zakonom, te da je zakonom dato ovlašćenje skupštini jedinice lokalne samouprave da propiše obavezu plaćanja komunalne naknade za korišćenje objekata i uređaja zajedničke komunalne potrošnje, kao i da su zakonom određene granice ovlašćenja skupštine jedinice lokalne samouprave pri uvođenju i određivanju visine komunalne naknade. Imajući u vidu navedeno Skupština Grada Doboj je, po ocjeni Suda, sa ciljem izvršavanja Zakona o komunalnim djelatnostima donijela predmetnu odluku kojom je uvela obavezu plaćanja komunalne naknade za korišćenje objekata i uređaja zajedničke komunalne potrošnje, tj. saglasno zakonskom ovlašćenju odredila osnove i mjerila kojima se utvrđuje visina ove naknade, zavisno od stepena opremljenosti naselja komunalnim objektima i uređajima zajedničke komunalne potrošnje i kvaliteta i standarda komunalnih proizvoda i usluga, a u okviru toga, između ostalog, odredila i vrijeme nastanka obaveze plaćanja komunalne naknade i njeno trajanje odnosno kada prestaje obaveza plaćanja. Budući da Zakonom nije propisano vrijeme nastanka obaveze plaćanja komunalne naknade i njeno trajanje Skupština Grada Doboj je, po ocjeni Suda, osporenom odredbom člana 3. stav 1. Odluke uredila  ova pitanja u okviru zakonskog ovlašćenja, a način na koji su uređena predmet su samostalnog uređivanja nadležnog organa jedinice lokalne samouprave. Ocjena adekvatnosti propisanog vremena nastanka obaveze i njenog trajanja predstavlja ocjenu cjelishodnosti osporene odredbe, što, saglasno članu 115. Ustava, ne spada u nadležnost Ustavnog suda.

         Imajući u vidu da je odredbama člana 108. Ustava propisano da zakoni, statuti, drugi propisi i opšti akti moraju biti u saglasnosti sa Ustavom, kao i da propisi i drugi opšti akti moraju biti u saglasnosti sa zakonom, Sud je ocijenio da je odredba člana 3. stav 1. Odluke o komunalnim djelatnostima, koju je donijela Skupština Grada Doboj u granicama zakonskih ovlašćenja, u saglasnosti i sa Ustavom Republike Srpske.

           Kako je u toku prethodnog postupka pravno stanje potpuno utvrđeno i prikupljeni podaci pružaju pouzdan osnov za odlučivanje, Sud je, na osnovu člana 40. stav 5. Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ br. 104/11 i 92/12), u ovom predmetu odlučio bez donošenja rješenja o pokretanju postupka.    

             Na osnovu izloženog Sud je odlučio kao u izreci ovog rješenja.

             Ovu rješenje  Ustavni sud je donio u sastavu: predsjednik  Suda mr  Džerard Selman i sudije: Vojin Bojanić, Amor Bukić, Zlatko Kulenović, prof. dr Duško Medić, Irena Mojović, prof. dr Marko Rajčević i akademik  prof. dr Snežana Savić.