Na osnovu Amandmana LXXXII tačka b) st. 5. i 6. na Ustav Republike Srpske, člana 115. Ustava Republike Srpske i člana 61. stav 2. Zakona o Ustavnom sudu Republike Srpske («Službeni glasnik Republike Srpske» br. 104/11 i 92/12), Vijeće za zaštitu vitalnog interesa Ustavnog suda Republike Srpske, na sjednici održanoj 3. aprila 2017. godine, d o n i j e l o  je

R J E Š E Nj E

          Nije prihvatljiv zahtjev Kluba delegata bošnjačkog naroda u Vijeću naroda Republike Srpske za utvrđivanje povrede vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda u Odluci o davanju posebnog ovlašćenja koje je Narodna skupština Republike Srpske izglasala na sjednici održanoj 09. februara 2017. godine pod brojem: 02/1-021-124/17.

O b r a z l o ž e nj e

Predsjedavajuća Vijeća naroda Republike Srpske dostavio je 27. marta 2017. godine Ustavnom sudu Republike Srpske – Vijeću za zaštitu vitalnog interesa (u daljem tekstu: Vijeće) akt broj 03.1/I-123/17 od 27. marta 2017. godine, kojim se, na osnovu zahtjeva bošnjačkog naroda, traži utvrđivanje povrede vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda u Odluci o davanju posebnog ovlašćenja koje je Narodna skupština Republike Srpske izglasala na sjednici održanoj 09. februara 2017. godine pod brojem: 02/1-021-124/17 (u daljem tekstu: Odluka). Uz navedeni akt dostavljena je predmetna Odluka, Odluka o pokretanju postupka zaštite vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda broj: 03.2-5-3/17, od 20. februara 2017. godine, i Obrazloženje ove odluke broj: 03.2-5-3/17-1 od 21. februara 2017. godine. U aktu predsjedavajuće Vijeća naroda Republike Srpske navodi se da je Narodna skupština Republike Srpske na Šesnaestoj sjednici, održanoj 09. februara 2017. godine, izglasala Odluku. Takođe je navedeno da je Klub delegata bošnjačkog naroda svojim aktom broj: 3.2-5-3/17 od 20. februara 2017. godine pokrenuo proceduru za zaštitu vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda smatrajući da se ovom odlukom ugrožavaju vitalni nacionalni interesi bošnjačkog naroda. S obzirom na to da, kako je navedeno, Vijeće naroda Republike Srpske na Petnaestoj redovnoj sjednici, održanoj 14. marta 2017. godine, nije postiglo saglasnost svih klubova u Vijeću naroda na osporenu odluku, a da saglasnost na Odluku nisu postigli ni Zajednička komisija Narodne skupštine i Vijeća naroda, predlažu da Vijeće za zaštitu vitalnog interesa Ustavnog suda Republike Srpske odluči o prihvatljivosti i o meritumu u vezi sa Odlukom, odnosno da li je ovim aktom povrijeđen vitalni nacionalni interes bošnjačkog naroda.       

         U prilogu akta presjedavajuće Vijeća naroda Republike Srpske, pored navedenog, dostavljen je i: Izvještaj o rezultatima republičkog referenduma na pitanje: “Da li podržavate da se 9. januar obilježava i slavi kao Dan Republike Srpske“, broj: RKR-2546-53/16 od 12. januara 2017. godine, i Ispravka tehničke greške u Izvještaju o rezultatu republičkog referenduma, broj: RKR- 2546-53/16, od 12. januara 2017. godine, izvod iz stenograma sa Šesnaeste sjednice Narodne Skupštine RS, održane 7, 8. i 9. februara 2017. godine, izvod iz stenograma sa Petnaeste redovne sjednice Vijeća naroda Republike Srpske i sa Trinaeste sjednice Zajedničke komisije Narodne skupštine Republike Srpske i Vijeća naroda Republike Srpske, održane 24. marta 2017. godine.                

        Vijeće je, na osnovu navedenog akta i priložene dokumentacije utvrdilo da je za zahtjev za pokretanje postupka za utvrđivanje postojanja vitalnog interesa konstitutivnog bošnjačkog naroda na Odluku glasalo svih osam delegata Kluba bošnjačkog naroda u Vijeću naroda Republike Srpske, da se glasalo po principu vitalnog interesa, ali da povodom ovog pitanja nije postignuta saglasnost svih klubova konstitutivnih naroda u Vijeću naroda kao ni saglasnost Zajedničke komisije Narodne skupštine Republike Srpske i Vijeća naroda Republike Srpske.

      Pored navedenog, Vijeće je utvrdilo da je u obrazloženju Odluke o pokretanju zaštite vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda, pored ostalog, navedeno da Klub delegata bošnjačkog naroda smatra da je izglasavanjem osporene Odluke povrijeđeno pravo bošnjačkog naroda na jednak i ravnopravan pristup obrazovanju, vjeroispovijesti, jeziku, njegovanju kulture, tradicije i kulturnog nasleđa. Nadalje, u obrazloženju je navedeno da je ovim aktom, a  vezano za 9. januar kao Dan Republike Srpske, mimo volje bošnjačkog naroda i uprkos Odluci Ustavnog suda Bosne i Hercegovine, prema kojoj je 9. januar kao Dan Republike Srpske neprihvatljiv za druga dva konstitutivna naroda, kao i Odluci o obustavi primjene odluke o raspisivanju republičkog referenduma, povrijeđeno pravo bošnjačkog naroda da ravnopravno učestvuje u predlaganju i utvrđivanju datuma koji bi se obilježavao kao dan entiteta i koji bi odražavao volju svih konstitutivnih naroda i građana entiteta Republika Srpska. Takođe smatraju da, imajući u vidu navedeno, kao i činjenicu da je  9. januar kao Dan Republike Srpske neprihvatljiv za bošnjački narod, te da je i Odlukom Ustavnog suda  Bosne i Hercegovine utvrđeno da je 9. januar, kao datum, neprihvatljiv, nije moguće amandmanima popraviti tekst navedene odluke, zbog čega ovaj akt osporavaju u cijelosti.  

        Odluku o davanju posebnog ovlašćenja Narodna skupština Republike Srpske je izglasala na Šesnaestoj sjednici, održanoj 09. februara 2017. godine, pod brojem 02/1-021-124/17, na osnovu člana 70. stav 1. tačka 8. Ustava Republike Srpske i čl. 182. i 186.  st. 1. i 2. Poslovnika Narodne skupštine Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 31/11), a nakon razmatranja Izvještaja Republičke komisije za sprovođenje referenduma o rezultatu republičkog referenduma na pitanje: “Da li podržavate da se 9. januar obilježava i slavi kao Dan Republike Srpske“. Ovom odlukom je propisano da Narodna Skupština Republike Srpske ovlašćuje predsjednika i članove Republičke komisije za sprovođenje referenduma, imenovane Odlukom Narodne skupštine Republike Srpske broj 02/1-021-896/16 od 15. jula 2016 godine („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 68/16) da učestvuju u postupku pred Ustavnim sudom Bosne i Hercegovine do okončanja postupka po apelaciji broj AP-3805/16, kao i do okončanja krivičnog postupka koji se vodi protiv članova Republičke komisije za sprovođenje republičkog referenduma i drugih u postupku pred Sudom Bosne i Hercegovine (član 1) i da ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srpske“.

      Vijeće je, prije svega, razmotrilo pravnu prirodu predmetne odluke, s obzirom na to da ova činjenica predstavlja prethodno pitanje od koga zavisi postojanje procesnih pretpostavki za zasnivanje nadležnosti Ustavnog suda, pa time i Vijeća.

     U vezi sa navedenim Vijeće je imalo u vidu da je članom 70. stav 1. tačka 8. Ustava Republike Srpske utvrđeno da Narodna skupština donosi zakone, druge propise i opšte akte. Takođe, Vijeće je, u konkretnom slučaju, imalo u vidu da je članom 182. Poslovnika Narodne skupštine Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 31/11) propisano da Narodna skupština, pored Ustava, donosi zakone, prostorni plan, budžet, deklaracije, rezolucije, preporuke, odluke i zaključke i daje autentično tumačenje akata koje donosi, te da prema članu 186. st. 3. i 5. ovog poslovnika, odluka kao izvršni propis je akt koji se donosi radi izvršavanja zakona i da se odlukom kao aktom uređivanja unutrašnje organizacije i odnosa odlučuje  o obrazovanju radnih tijela i o drugim odnosima u Narodnoj skupštini, ako to nije uređeno Poslovnikom.

       Polazeći od sadržaja predmetne odluke, kao i pitanja koja tretira, Vijeće je ocijenilo da Odluka ne predstavlja opšti akt, jer ne sadrži normu opšteg karaktera, već se radi o izražavanju stava u pogledu učešća predsjednika i članove Republičke komisije za sprovođenje referenduma u navedenim postupcima.

         Imajući u vidu član 115. Ustava Republike Srpske, prema kome predmet ocjene  Ustavnog suda Republike Srpske, pa time i Vijeća, mogu biti zakoni, drugi propisi i opšti akti, te činjenicu da Odluka nema karakter opšteg akta, Vijeće je utvrdilo da razmatranje ovakvog akta nije u okviru njegove nadležnosti.  

         Na osnovu izloženog odlučeno je kao u dispozitivu ovog rješenja.

         Ovo rješenje donijelo je Vijeće za zaštitu vitalnog interesa u sastavu: predsjedavajući Vijeća Irena Mojović, predsjednik Suda mr Džerard Selman i sudije: Milenko Arapović, Vojin Bojanić, Amor Bukić, Zlatko Kulenović i prof. dr Duško Medić.